چی بخورم که شیرم مقوی بشه؟ یکی از رایج‌ترین پرسشهایی است که مادران در دوران شیردهی دارند. یا می خواهند بدانند که باید در دوران شیردهی چه نوع غذاهایی را مصرف کنند تا تولید شیرشان خوب شود، زیرا نگران سلامتی و رشد کودکشان هستند و می‌خواهند برای او سنگ تمام بگذارند.
برای بانوان، دوران شیردهی یکی از زمان‌هایی است که باید توجه بیشتری به تغذیه و سلامتی خود داشته باشند. هرچیزی که در این بازه زمانی خورده می‌شود از یک طرف در بهبودی پس از زایمان نقش دارد و از طرف دیگر، می‌تواند در مقدار شیری که تولید می‌شود تأثیری مستقیم داشته باشد.
یکی از شایع‌ترین نگرانی‌هایی که مادران نسبت به شیر خود دارند، آبکی بودن و رقیق بودن شیر است. دلیل رقیق شدن شیر مادران چیست؟ آیا رقیق بودن شیر مادران یک امر طبیعی است؟ راه‌های افزایش غلظت شیر مادران چیست؟ با همراه باشید تا عوامل تأثیر گذار در رقیق شدن شیر و راه‌های غلیظ شدن و مقوی شدن شیر مادران اشاره نماییم.
دلایل رقیق بودن شیر مادران چیست؟
برخی حدس و گمان‌ها در خصوص آبکی بودن شیر مادر وجود دارد که می‌گویند شیر آبکی فاقد از املاح و ویتامین‌های مورد نظر نوزاد بوده و هیچگونه خاصیتی برای نوزاد کودک ندارد.
آیا این حدس و گمان‌ها صحیح هستند؟ شیر مادر همیشه سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی بوده و برای کودک مناسب‌ترین وعده غذایی می‌باشد، با این تفاصیل، بسیار کم پیش می‌آید که شیر مادر فاقد انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی باشد، که این مورد را هم پزشک باید تشخیص دهد نه شخص دیگری.
معمولاً شیر مادر در اویل دوران شیر دهی آبکی و رقیق است، که این را هم مادر هنگام دوشیدن شیر خود متوجه می‌شود، که این مورد هم با گذر زمان درست می‌شود و غلظت شیر با دریافت چربی لازم، رو به افزایش می‌رود.
شیری که از مادر تولید می‌شود، شیر بالغ نام دارد. شیر بالغ هر مادر حالت طبیعی رقیق و آبکی دارد ولی این به معنای کم بود مواد مغذی نیست.
بهتر است بدانید این شیر تمام مواد مورد نیاز نوزاد را به همراه دارد. شیر آبکی که در ابتدا مشاهده می‌کنید، آغوز نام دارد. این شیر چربی کمی داشته ولی از قند بالایی برخوردار است. شیر آغوز به کودک انرژی می‌دهد، مایع مناسب را به او می‌رساند و مغز وی را برای رشد آماده می‌کند
بدن مادر، حین تغذیه کودک، هورمون اکسی توسین را از خود آزاد می‌کند که این هورمون، تأثیر زیادی در از بین بردن حالت رقیقی شیر دارد. رقیق بودن شیر مادر در طولانی مدت ممکن است به دلیل کافی نبودن تغذیه نوزاد از شیر مادر یا طولانی بودن فواصل شیر دهی باشد. پس هرچه تغذیه کودک از شیر بیشتر باشد، شیر هم غلیظ تر خواهد بود.
بهترین روش برای افزایش غلظت شیر مادران
اگر به دنبال راه‌هایی برای غلیظ شدن شیر مادر هستید، این قسمت از مقاله را با دقت مطالعه نمایید. ما در ادامه راهکارهایی را بیان می‌کنیم که تأثیرات بسزایی در غلیظ شدن شیر مادر دارد. توجه به هرکدام از این راهکارها، می‌تواند تأثیرات مثبتی بر تغذیه نوزاد از شیر مادر داشته باشد.
1. برنامه غذایی مناسب و متنوع
داشتن یک رژیم غذایی مناسب و متنوع در دوران شیردهی، سبب مقوی شدن شیر شما می‌شود. بدین صورت که کودک تنوع به وجود آمده در طعم و مزه شیر را حس می‌کند و به خوردن شیر مادر علاقه بیشتری پیدا می‌کند. گفتیم که افزایش مصرف شیر مادر توسط نوزاد، سبب غلیظ شدن شیر مادر می‌شود.
2. مصرف خوراکی‌های پرکالری
یکی از عواملی که باعث افزایش غلظت شیر مادر می‌شود، وجود چربی در شیر است. با افزایش مصرف خوراکی‌های پر کالری، می‌توانید غلظت شیر را افزایش دهید، چرا که یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیر گذار در غلیظت شیر مادر، وجود کالری در شیر است. فقط توجه کنید که مصرف خوراکی‌های چرب باید حساب شده باشد تا عوارض جانبی دیگری به همراه نداشته باشد.
3. مصرف غذاهای پر پروتئین
با مصرف غذاهای پروتئین دار، شیری مقوی و پرخاصیت به کودک خود هدیه دهید. غذهایی چون گوشت، تخم مرغ، لبنیات و حبوبات که سرشار از پروتئین‌ها می‌باشد، موجب مقوی شدن شیر و افزایش غلظت آن می‌شود. پس بهتر است مصرف این غذاها را در دوران شیر دهی به برنامه غذایی خود اضافه نمایید.
4. مصرف خوراکی‌های شیرافزا
داروها و ترکیبات گیاهی متعددی در بسیاری از داروخانه یا عطاری‌ها وجود دارد که مصرف آن‌ها سبب افزایش میزان شیردهی و غلیظ شدن شیر مادر می‌باشد.
این داروها که شیرافزا نام دارد، عمدتاً ترکیبی از گیاهان دارویی مقوی می‌باشد، می‌تواند کمک زیادی در افزایش غلظت شیر مادر بکند.
موردی که باید در مورد شیرافزا بدانید این است که با توجه به وجود انواع زیادی از این محصولات در بازار، هنگام خرید حتماً به یک عطاری یا داروخانه معتبر مراجعه کرده و از اصالت محصول با خبر شوید.
5. ایجاد نظم در برنامه خواب
یک عامل بسیار مهم برای افزایش میزان شیردهی و غلیظ شدن شیر مادر، «خواب» کافی است. در روزهای نخست تولد، مادر خواب کم و منقطعی دارد که همین مسئله سبب ضعف و خستگی و در نتیجه کاهش میزان شیر مادر می‌شود.
توصیه می‌شود، بعد از تولد، ابتدا یک برنامه خواب منظم و کافی برای مادر تهیه کنید تا با این کار، بدن مادر بتواند بهترین عملکرد را در شیردهی و افزایش غلظت شیر مادر داشته باشد.
چه چیزهایی شیر مادر را زیاد می‌کند؟
- شوربای جو
- دانهٔ رازیانه
- دانه‌های کنجد سیاه
- دانهٔ شنبلیله
- شیر گاو
- برنج قهوه‌ای
- پاپایای نارس
- اسفناج و برگ چغندر
- ماهی سالمون
- دانهٔ زیرهٔ سبز
- برگ شوید
مواردی که مصرف آن ممنوع است
از مصرف موادغذایی مانند سیب‌زمینی، حبوبات، انبهٔ خام و موز خام که گاز تولید می‌کنند خودداری کنید. همچنین سایر موادغذایی مانند آویشن، جعفری و کلم هم تأثیر منفی در تولید شیر در مادران دارند.
